Prawo do autorstwa artykułu

Prawo do autorstwa artykułu

Jesteś autorem książki, artykułu w czasopiśmie, wpisu na bloga itd.? Dowiedz się jakie prawa przysługują Ci w związku z autorstwem utworu literackiego.   

Zakres autorskich praw osobistych – podstawa prawna 

Zgodnie z art.  16 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych: 

„Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do: 

1) autorstwa utworu; 

2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo; 

3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania; 

4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności; 

5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu”. 

Mając na uwadze powyższą regulację można stwierdzić, że autorskie prawa osobiste: 

• powstają z chwilą ustalenia utworu, 
• ich ochrona (w przeciwieństwie do wszystkich innych dóbr osobistych) nie jest ograniczona w czasie, 
• są tak ściśle związane z osobą twórcy, że ani nie można się ich zrzec, ani zbyć, 
• chronią więź twórcy z utworem (tj. osobisty stosunek twórcy do dzieła). 

Autorstwo artykułu 

Jednym z podstawowych praw osobistych każdego twórcy jest prawo do autorstwa utworu (artykułu). To autor np. artykułu ma prawo do oznaczenia stworzonego przez siebie utworu swoim nazwiskiem (lub pseudonimem lub do udostępnienia go anonimowo). Prawo do autorstwa nie jest ograniczone w czasie, dlatego też np. „Ostatnia Wieczerza” to nadal fresk Leonarda da Vinci a „Hamlet” to nadal dzieło literackie Williama Shakespeare. Każde podpisanie się pod nie swoim utworem jest uważane za plagiat, który stanowi naruszenie prawa do autorstwa.  

Plagiat 

Plagiat (często nazywany „kradzieżą intelektualną”) – zgodnie z ustawą o prawie autorskim – to „przywłaszczenie sobie autorstwa albo wprowadzenie w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania”. Jest to najczęstsza forma naruszenia prawa do autorstwa. Mamy z nim do czynienia jeśli ktoś skopiuje np. artykuł w całości lub jego część i przypisze sobie jego autorstwo. Wskazać należy, że kradzież intelektualna zagrożona jest grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawieniem wolności do lat 3.  

Jakie są konsekwencje naruszenia praw autorskich? 

Jeśli jesteś autorem np. artykułu przysługuje Ci z tego tytułu ochrona na gruncie zarówno cywilnym jak i karnym. Roszczeniami, które przysługują twórcy w stosunku do naruszyciela w związku z odpowiedzialnością cywilną jest m.in. żądanie zaniechania naruszania, czy też zapłata zadośćuczynienia pieniężnego na rzecz autora. Więcej o odpowiedzialności cywilnej za naruszenie praw autorskich znajdziesz tutaj: (link do wcześniejszego artykułu).  

Jeżeli chodzi o odpowiedzialność karną w przypadku bezprawnego wykorzystywania cudzych materiałów grozi nam grzywna, kara ograniczenia lub pozbawienia wolności do lat 2. Jeśli dodatkowo czerpie się zyski z powielanych materiałów i uczyniło się z nich źródło dochodu, grozi kara nawet do 5 lat pozbawienia wolności. 

Masz więcej pytań z zakresu prawa autorskiego? Skontaktuj się z naszą kancelarią! Jeśli jesteś autorem tekstu w stosunku do którego ktoś dopuścił się plagiatu – przedstaw nam swój problem. Pomożemy Ci skutecznie ochronić Twoje prawa.